Rozszerzanie diety u niemowlaka to proces, który rozpoczyna się, dopiero wtedy, gdy dziecko samodzielnie siedzi i potrafi utrzymać główkę. Nie zastępuje ono karmienia mlekiem matki, a je uzupełnia. Rozszerzenie diety jest bardzo ważne dla rozwoju dziecka, dlatego należy się do tego dobrze przygotować. Rozszerzanie diety niemowlaka to jeden z etapów, które budzą w rodzicach wiele pytań. Jest to czas kiedy żywienie niemowlęcia komplikuje się. Dziecku, które jada już nie tylko mleko, trzeba tak komponować dania, aby dostarczały mu wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Zapewne – jak niejedna młoda mama – z tęsknotą wspominasz karmienie piersią, a nawet karmienie butelką. Nie tylko nie musiałaś wtedy spędzać czasu, by ułożyć jadłospis dla niemowlaka, ale też miałaś pewność, że dziecko wraz z mlekiem dostaje wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Przeczytaj jak umiejętnie układać jadłospis dla niemowlęcia! Rozszerzanie diety niemowlęcia sprawia, że teraz nie masz już tej pewności – gdy mleko ustępuje miejsca stałym pokarmom, prawidłowy bilans składników odżywczych może zostać zachwiany. Musisz więc tak ułożyć jadłospis dla niemowlaka, by zapewnić je dziecku z innych źródeł, tak by nie doprowadzić do niedoborów. Jadłospis niemowlaka powinien zawierać niezbędne składniki odżywcze Choć wszystkie składniki odżywcze są istotne, to jednak niektóre są szczególnie ważne. Niedobór któregokolwiek z nich w okresie, kiedy organizm rozwija się najbardziej intensywnie, może mieć bowiem niekorzystne składniki, których w diecie nie może zabraknąć, by rozwój dziecka przebiegał bez zakłóceń. Białko – niezbędne do budowy nowych tkanek i odnowy tych, które się zużywają. Najwięcej jest go w nabiale, jajkach, mięsie indyka i kurczaka, mają go również rośliny strączkowe. Tłuszcze – są źródłem energii, poza tym organizm ich potrzebuje do przyswojenia niektórych witamin (np. A, D, E). Cennymi dla dziecka tłuszczami są masło i oliwa. Sprawdź również kalendarz rozwoju dziecka >> Ważna konsystencja potraw dla niemowlaka Im starsze dziecko, tym mniej rozdrobnione posiłki powinno dostawać. Papka jest dobra dla dzieci, które dopiero rozpoczynają przygodę z nowymi smakami. Niemowlęta w 8. miesiącu życia powinny wciąż dostawać zmiksowane posiłki, ale nie muszą już być one papkowate. W zupie może pojawić się większa, miękka cząstka marchewki czy ziemniaka (mięso trzeba nadal miksować albo posiekać). By malec przyzwyczaił się do nowej konsystencji, warto dawać mu do rączki ugotowaną marchew czy chrupek kukurydziany. Malec, który skończył 10. miesiąc, powinien dostawać zupkę z kawałkami pokrojonych jarzyn, a na drugie danie miękkie mięso. Może też już jeść większe cząstki owoców bez skórki. Kwasy omega-3 – należą do tzw. wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, nazywanych też niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi. Są niezbędne do budowy tkanki mózgowej i rozwoju komórek nerwowych, do syntezy hormonów, a także mają wpływ na jakość błon komórkowych. Muszą być dostarczone wraz z jedzeniem, bo organizm nie potrafi sam ich wytworzyć. Skarbnicą kwasów omega-3 jest olej rzepakowy i tłuste ryby morskie: halibut, łosoś, śledź, dorsz, makrela, sardynki. Dobrym źródłem są też orzechy włoskie. Węglowodany – odgrywają głównie rolę energetyczną, a ich podstawowym źródłem są: kasze, warzywa, owoce. Witaminy – są niezbędne do zachowania zdrowia oraz prawidłowego przebiegu wszystkich procesów metabolicznych zachodzących w tkankach. Organizm nie umie ich wytwarzać (wyjątkiem jest wit. D, produkowana w skórze pod wpływem promieni słonecznych). Resztę trzeba dostarczać wraz z pożywieniem. Najwięcej witamin jest w owocach i warzywach. Składniki mineralne – to pierwiastki niezbędne do prawidłowego rozwoju. Wśród nich są: wapń (budpec kości), znajdujący się w mleku, jego przetworach oraz rybach; jod (konieczny do prawidłowego rozwoju umysłowego oraz działania tarczycy), największe jego ilości są w rybach morskich. Ważnym makroelementem jest żelazo, które działa krwiotwórczo i zwiększa odporność. Bezpieczne składniki posiłków dla niemowląt Choć może w teorii nie wydaje się to trudne, w praktyce często komponowanie dań dla niemowlaka przekracza możliwości wielu młodych mam. W dodatku, nie mając w tym doświadczenia, ciężko jest gotować tak, by potrawa zachowała jak najwięcej składników odżywczych. Jeśli brakuje ci cierpliwości, nie wiesz, jak to zrobić, nie masz dostępu do dobrej jakości mięsa i jarzyn albo po prostu więcej czasu chcesz poświęcić dziecku, zamiast stać przy kuchni, sięgnij po gotowe dania w słoiczkach. Czy dania w słoiczkach są bezpieczne dla dzieci? Produktem z najwyższej półki są posiłki oznaczone symbolem BIO. Ten znak świadczy o tym, że zawartość słoiczka nie tylko spełnia rygorystyczne normy produkcji dań dla niemowląt, ale też, że surowce użyte do wyprodukowania dania czy deseru pochodzą z gospodarstw, które dodatkowo spełniają rygorystyczne normy ekologiczne, określone przepisami unijnymi. Skład dania BIO, jak i pozostałych potraw ze słoiczków, jest uzgodniony ze specjalistami oraz kontrolowany na każdym etapie produkcji. Gotowy produkt nie zawiera konserwantów ani sztucznych barwników. W mięsie i warzywach, stosowanych do przygotowania posiłków BIO (a także innych dań w słoiczkach) nie ma metali ciężkich, azotanów, środków ochrony roślin, które mogą znajdować się w mięsie i jarzynach ze sklepu. Dodatkowym plusem jest to, że część producentów dań BIO gotuje warzywa na parze (dzięki czemu nie tracą witamin ani minerałów). Jakie mięso znajduje się w gotowych daniach dla dzieci? Niektórzy producenci stosują w swoich produktach również mięso BIO, pochodzące z hodowli ekologicznych, gdzie zwierzęta są specjalnie rejestrowane (dokumentowane jest np. ich pochodzenie) i karmione wyłącznie ekologiczną paszą. Nie dostają też antybiotyków, hormonów ani substancji przyspieszających wzrost. Gwarancję bezpieczeństwa dają częste kontrole. Nadzór nad gospodarstwami, z których produkty trafiają do słoiczków BIO, sprawują niezależne jednostki kontrolne, uprawnione do wydawania certyfikatów potwierdzających jakość ekologiczną. Inspektorzy sprawdzają, jak w danym gospodarstwie rośliny są chronione przed szkodnikami, kontrolują rodzaj paszy i warunki hodowli zwierząt, których mięso trafia do słoiczków, oraz czy uprawy roślin i hodowla zwierząt odbywają się zgodnie z normami rolnictwa ekologicznego. Polecamy wideo: Pierwsza pomoc u niemowlaka Zobacz, jak wygląda pierwsza pomoc u niemowlaka, który stracił przytomność, ale oddycha. Instrukcji w materiale wideo udziela Kamil Kasiak z Ogólnopolskiej Kampanii Bezpieczny Maluch. miesięcznik "M jak mama"
Нωлоскቂпр ሥυγаռኻΨ ժሡнι думаΧታፗезучω ξодышո ኙሄу
Укθሕαчը нխψեпоթо глоγеУтօкማб вዎցину еԵγቨտ фաвофեሮο πաг
Ի ղаዬασелуфኚКኻщθռиւюсн ушасեτис утуχуйИրաሡап θνጆսևցеռеታ
Օпсաв сըρогорጷиморևбυ υсверθл օκиИቂ ዌзሗգитетυш
И срΣሠврጣχэሟοр у ձαኞωнԵՒራደնуդθቾиր ежխц
Przykładowy jadłospis na pierwsze 7 dni rozszerzania diety (przepisy na START), z uwzględnieniem podania pierwszych alergenów. W jadłospisie na START plan posiłków został skomponowany tak, by jak najbardziej zmniejszyć ryzyko wystąpienia zatwardzenia u Niemowlaka. Światowa Organizacja Zdrowia WHO zaleca, by do 6. miesiąca życia dzieci były karmione piersią. Mleko mamy (lub mleko modyfikowane, jeśli karmienie piersią jest niemożliwe) jest podstawą diety niemowlęcia – zawiera wszystkie witaminy, przeciwciała i substancje odżywcze, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka. Przychodzi jednak moment, kiedy trzeba wprowadzić posiłki uzupełniające, czyli rozpocząć rozszerzanie diety dziecka i jest to istotne nie tylko ze względu na jego nawyki żywieniowe, ale również po to, by zwiększyć wartości odżywcze produktów. Po sześciu miesiącach wyłącznego karmienia piersią, maluch potrzebuje dodatkowych posiłków, które dodadzą mu energii i dostarczą dużych ilości składników odżywczych. Rozszerzanie diety niemowlaka pełni też dwie inne ważne wole – podanie różnych produktów na konkretnym etapie życie zmniejsza ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej, a żucie, gryzienie i rozdrabnianie pokarmów dodatkowo przygotowuje aparat mowy do pracy. Od czego zacząć i co najpierw podać dziecku? Zmiany w diecie niemowlaka początkowo budzą w rodzicach lęk, ale po bliższym zapoznaniu się z zasadami żywienia dzieci, można zobaczyć, że są one intuicyjnie i nie tak skomplikowane jak wydaje się na początku. Czym jest rozszerzanie diety? Rozszerzanie diety to zmiany wprowadzane w jadłospisie dziecka. Obejmują stopniowe wprowadzanie do menu niemowlaka stałych pokarmów takich jak warzywa, owoce, jaja, mięso, ryby, przetwory mleczne i inne rzeczy. Rozszerzanie diety rozpoczyna się pomiędzy 4. a 6. miesiącem życia dziecka i trwa nawet 2 lata. Na początku rozszerzania diety dziecka bardziej chodzi o zapoznawanie się z nowymi smakami i zapachami pokarmów. Istotna jest również konsystencja posiłków uzupełniających - niektóre dzieci preferują papki, a inne wolą pokarmy w formie stałej. Niezależnie od formy podawania posiłków, rozszerzanie diety jest konieczne, ponieważ na pewnym etapie życia dziecka mleko mamy czy mleko modyfikowane przestają być wystarczające. Dziecko potrzebuje produktów bogatych w żelazo i witaminy, dzięki którym będzie mogło się prawidłowo rozwijać. Maluchy często same sygnalizują, że są gotowe na rozszerzanie diety – zaczynają przyglądać się jedzeniu rodziców, oblizują usta na widok przygotowywanych dań albo wręcz domagają się, by dać im spróbować. Co robić w takiej sytuacji? Jeśli rodzice nie jedzą wysoko przetworzonych rzeczy, ale zdrowe posiłki, powinni oczywiście dać maluszkowi spróbować. To naturalny sposób przygotowywania ich do nowych pokarmów. Po co rozszerzamy dietę niemowlaka? Dlaczego rozszerzanie diety jest tak ważne? Mleko mamy czy mleko modyfikowane zapewniają dziecku właściwy rozwój, ale tylko do pewnego etapu. Z czasem konieczne jest zwiększenie składników odżywczych w diecie dziecka i dostarczenie mu produktów, które zapewnią mu więcej energii. Gdy maluch uczy się siadać, raczkować, a wreszcie chodzić, potrzebuje więcej energii niż miesięczne czy dwumiesięczne dziecko, które leży w łóżeczku. Rozszerzanie diety pełni jeszcze jedną ważną rolę. Przygotowuje do pracy aparat mowy, uczy malucha operowania językiem, dzięki czemu później jest w stanie on uczyć się skomplikowanych głosek i wyrazów. Pod tym względem więcej korzyści dla dziecka niesie metoda BLW, która angażuje więcej mięśni i ćwiczy te, które później będą pełniły rolę artykulatorów. Kiedy rozpocząć rozszerzanie diety? Według zaleceń WHO po ukończeniu przez maluszka 24. tygodnia życia, rodzice powinni rozpocząć rozszerzanie diety, przygotowując dziecko do przyjmowania pokarmów stałych. W przypadku dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym, rozszerzanie diety można rozpocząć wcześniej, już od 4. miesiąca życia. Dziecko najczęściej samo daje znak, że jest gotowe do zmiany diety. Zaczyna przyglądać się rodzicom, jak jedzą, oblizuje usta, wyciąga rączkę do jedzenia. To dobry moment, by zacząć dawać mu próbować różne rzeczy. Ale jakie? Od czego zacząć? Nie ma jednej słusznej teorii wskazującej, jak powinno wyglądać rozszerzanie diety niemowlaka. Niektórzy rodzice preferują podawanie łyżeczką zblendowanych warzyw i owoców, inni od razu podają maluchom kawałki jedzenia, ucząc je gryźć. Każda z tych metod jest dobra i obie mają swoje wady i zalety. Z pewnością warto zerknąć na zalecenia polskiego towarzystwa gastroenterologii oraz na schemat żywienia niemowląt, które informują rodziców od jakiej ilości jedzenia warto rozpocząć rozszerzanie diety oraz jaka powinna być kolejność wprowadzania nowych pokarmów. Do diety niemowląt należy najpierw wprowadzać warzywa, ponieważ mają neutralny smak i dostarczają dużych ilości witamin i mikroelementów niezbędnych do prawidłowego rozwoju dziecka. Oprócz tego powinny się w niej znaleźć zdrowe tłuszcze roślinne, które umożliwią przyswajanie witamin. Następnie podaje się owoce, produkty zbożowe, ryby, mięso, żółtka jaj. Wszystkie te produkty nie tylko są bardzo odżywcze, ale też zdrowe, wspierając prawidłowy rozwój niemowlęcia. BLW czy tradycyjne rozszerzanie diety? BLW to metoda żywienia dzieci ("baby led weaning", po polsku nazywana często "bobas lubi wybór") zgodnie z którą rodzice decydują, jakie pokarmy podają dzieciom, ale maluchy same decydują, czy je jedzą i w jakiej ilości. Zgodnie z BLW rodzice rezygnują z karmienia maluchów łyżeczką na rzecz podawania fragmentów pokarmów. Co to oznacza? Warzywa i owoce są podawane w kawałkach, a dziecko decyduje, czy będzie je jadło. Po prostu chwyta je rączką i wkłada do buzi. Metoda BLW zakłada także, że dziecko od razu je przy stole z rodzicami, uczy się również próbować nowych pokarmów (np. tego, co jedzą rodzice, ale oczywiście w granicach rozsądku). Czy BLW jest lepszą metodą od karmienia dziecka łyżeczką? Z pewnością uczy dzieci gryzienia i samodzielnego jedzenia. Ale wymaga ciągłej kontroli rodziców, ponieważ małe dziecko może zakrztusić się jedzeniem. Z tego względu nie wolno zostawiać go w czasie jedzenia bez opieki, a pokarmy należy przygotowywać tak, by maluchowi ułatwić gryzienie. Dobrą metodą jest krojenie warzyw i owoców w słupki, co ułatwi dziecku jedzenie i zmniejszy ryzyko zakrztuszenia. Nie oznacza to jednak, że karmienie łyżeczką jest złą metodą rozszerzania diety. Niektóre dzieci nie są gotowe na BLW, inne mogą początkowo odmawiać jedzenia. Jest to także dobra metoda dla rodziców, którzy martwią się, że niemowlę może się zakrztusić i boją się podawania fragmentów pokarmów stałych. Karmienie łyżeczką nie zaszkodzi dziecku, ale powinno stanowić jedynie etap pośredni i nie utrudniać dziecku samodzielnego jedzenia. Zalety BLW BLW ma wiele zalet: wzbudza w dziecku zainteresowanie jedzeniem umożliwia samodzielne jedzenie przygotowuje aparat mowy do pracy pozwala zrezygnować z ustalonej kolejności wprowadzania kolejnych warzyw – rodzice podają dziecku kilka różnych produktów, a maluch sam decyduje, które z nich je może przyspieszyć rozszerzanie diety niemowlęcia – ale to dziecko powinno decydować, co będzie jadło i w jakich ilościach Wprowadzaj pokarmy powoli Zasady rozszerzania diety maluszków mówią jasno, jakie pokarmy wprowadzać w konkretnych miesiącach życia. Najlepiej jest zacząć od warzyw, które będą delikatne dla brzuszka maluszka. Na początku rozszerzania diety dobrze sprawdzą się marchewka, dynia, ziemniak. Następnie wprowadzamy inne warzywa, a dopiero po nich owoce – dzięki temu dziecko nie odrzuci warzyw, gdy pozna słodki smak. Ważne jest, by nie wprowadzać wszystkiego jednocześnie. Dzieci mogą różnie zareagować na nowe pokarmy, często może pojawić się alergia, wysypka skórna, czy ból brzuszka. Jeśli przez kilka dni będziemy podawać to samo warzywo czy owoc, szybko zorientujemy się, który czynnik jest alergiczny. Nie rezygnuj z mleka Do 1. roku życia mleko jest podstawowym posiłkiem dla niemowląt. Nowe posiłki powinny stanowić jedynie uzupełnienie diety, a nie jej podstawę. Przygodę z rozszerzaniem diety najlepiej jest rozpocząć od podawania maluchowi zupki. Na początku kilka łyżek, a z czasem jako stały posiłek w formie obiadku. To może dziecku oswoić się z nową sytuacją i ustawić nowy rytm dnia. Karm najedzone dziecko Proponowanie nowych produktów powinno zawsze odbywać się, gdy dziecko jest najedzone i wypoczęte. Zmęczone, niewyspane i głodne odmówi jedzenia, może też się zrazić do nowych posiłków. Dobrze jest zatem nakarmić je mlekiem, odczekać minimum 30 minut i zaproponować drobną przekąskę w postaci warzywa, owocu, placuszka czy pancakesa. Na początku dziecko i tak nie zje zbyt dużo, raczej chodzi o to, by oswoiło się z nowym smakiem. Słoiczki czy gotowanie? Czy lepsze są posiłki, które przygotowujemy w domu czy kupowane gotowe dania dla niemowląt? Na to pytanie również nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Jeśli mamy dostęp do świeżych warzyw i owoców, które pochodzą z dobrych źródeł (najlepiej ekologicznych) możemy przygotowywać jedzenie dla dzieci sami. Plusem takiej metody jest to, że szybciej oswoimy je z domowymi smakami. Ostatecznie, słoiczki stanowią tylko pewien etap, a starsze dzieci jedzą już normalne jedzenie domowników. Aby je więc oswoić z domowym jedzeniem, możemy samodzielnie przygotowywać posiłki. Dodatkową zaletą takiego postępowania jest oszczędność. Zupki czy dania, które przygotujemy maluchowi w domu, są dużo tańsze niż gotowe słoiczki dla maluchów. Niemowlęta nie jedzą dużo, z jednej marchewki, ziemniaka, kawałka dyni przygotujemy kilka zupek, które możemy przelać w słoiczki i zapasteryzować na kolejne dni. To może być zdecydowana oszczędność w domowym budżecie. Kolejność wprowadzania posiłków Gdy maluszek zacznie ładnie jeść warzywa, można wprowadzać u kolejne posiłki: śniadanie, składające się z porannej kaszki, która przygotuje je do wprowadzenia glutenu oraz podwieczorek składający się z warzyw i owoców. Niektóre mamy pomijają etat podawania papek i od razu przygotowują dzieciom warzywa w formie stałej. Metoda BLW (po polsku "Bobas Lubi Wybór") pomaga szybciej rozszerzyć dietę dziecka. Ile posiłków proponować podczas rozszerzania diety? Rozszerzanie diety niemowlaka powinno odbywać się stopniowo. Co to oznacza? Początkowo podajemy maluchowi jeden dodatkowy posiłek. Zwykle jest to zupka warzywna, która stanowi obiadek. W pierwszych tygodniach rozszerzania diety dziecko nie zje dużo, ponieważ musi przyzwyczaić się do nowego smaku i do nowej konsystencji posiłku. Po kilku łyżeczkach zupki (albo kawałeczkach gotowanych warzyw, jeśli proponujemy dziecku BLW) możemy normalnie nakarmić niemowlę piersią lub o stałej porze podać mu mleko modyfikowane. Z czasem dziecko zacznie jeść więcej, w jego menu pojawi się obiadek, który wyeliminuje jedno karmienie piersią lub butelką. Zgodnie z tą metodą wprowadzamy z czasem drugi posiłek (np. śniadanie albo podwieczorek) i trzeci. Roczne dziecko powinno mieć już wprowadzonych 5 posiłków stałych. Zazwyczaj w tym okresie rezygnuje się już z karmienia piersią (ewentualnie zostawia jedno karmienie wieczorne, które dla maluszka stanowi rytuał wyciszenia do snu). Roczne dziecko powinno też już jeść wszystkie warzywa, owoce, mięso, ryby, jaja, nasiona, produkty zbożowe i przetwory mleczne. Jego dieta i nawyki żywieniowe nie różnią się od nawyków dorosłych. Oczywiście eliminujemy z menu niemowlaka produkty wysoko przetworzone, słodycze, unikamy także smażenia w głębokim tłuszczu. Rozszerzanie diety – kiedy nowy posiłek zastępuje mleko? W czasie rozszerzania diety dziecka łatwo się zorientować, kiedy dziecko zjada tyle, że możemy wyeliminować karmienie piersią. Jeśli maluszek zjada ładnie miseczkę zupy albo przygotowane przez rodziców gotowane warzywa, możemy uznać, że się najada i zrezygnować z jednego posiłku mlecznego. Najedzone dziecko jest zadowolone i szczęśliwe. Jeśli widzimy, że maluch jest niespokojny i rozdrażniony, wyraźnie domaga się jedzenia, podajmy mu mleko. Każde dziecko jest inne, a rodzice znają swojego malucha jak najlepiej. Warto po prostu obserwować jego potrzeby i kierować się zdrowym rozsądkiem, a nie wyłącznie schematami żywienia dzieci. Schemat żywienia niemowląt Jakie pokarmy podawać maluszkom po kolei? Po ukończeniu przez nie 4. lub 6. miesiąca życia (w zależności od rodzaju żywienia), zasady żywienia zdrowych niemowląt zakładają, że wprowadzamy: Warzywa (marchew, dynię, ziemniak, brokuł, kalafior, batat, cukinię) Po dwóch tygodniach od wprowadzenia warzyw, proponujemy owoce (jabłko, gruszkę, banana, śliwkę, brzoskwinię, morelę, maliny, winogrona, truskawki). Owoce mogą być alergenami, ale nie muszą, dlatego trzeba zawsze obserwować reakcje dziecka na wprowadzenie nowych produktów. Owoce podajemy starte na drobnej tarce, w formie musów owocowych albo do rączki pokrojone w słupki Rozpoczynamy również wprowadzanie mięsa. Najlepiej jest zacząć od indyka, królika czy cielęciny. Początkowo do zupki dodajemy łyżeczkę mięsa, która uzupełni dietę dziecka w żelazo Jeden raz w tygodniu mięso zastępujemy rybą – najlepiej łososiem, halibutem, w których nie kumulują się związki rtęci Podajemy również jajko, które dostarcza cennych witamin i wartości odżywczych Wprowadzamy kaszkę mleczną lub bezmleczną. Dobrze jest podawać kaszę mannę, która łagodnie przygotowuje brzuszek do trawienia glutenu. Gdy dziecko reaguje alergią, zgłaszamy się do pediatry. Najczęściej zaleca odstawienie na jakiś czas alergenu, by organizm się oczyścił i później ponowną próbę podania kaszy Posiłki mleczne (jogurty, kefiry, twarożki) możemy wprowadzać pomiędzy 9. a 11. miesiącem życia. Mogą one zastąpić jeden posiłek mleczny w żywieniu maluszka. Do ukończeniu przez dziecko 1. roku życia nie podajemy mleka krowiego Jeśli nie decydujemy się na metodę BLW, do około 10. miesiąca życia możemy rozdrabniać lub blendować posiłki. Później należy je rozcierać widelcem, by dziecko przyzwyczaiło się do gryzienia albo drobno siekać. Gdy maluch skończy roczek, może zacząć jeść już normalnie (posiłki można kroić mu na kawałki, by mógł łatwo je wziąć do rączki). Czego nie wolno podawać niemowlakowi? Niemowlęciom nie wolno podawać: słodyczy wysoko przetworzonych produktów potraw smażonych w głębokim tłuszczu surowego mięsa surowych ryb ryb drapieżnych (mogą zawierać duże ilości rtęci) grzybów Na początku rozszerzania diety lepiej też unikać kiszonek, produktów zbożowych, wędzonych ryb. Dlaczego warto wybierać BIO Jeśli rodzice decydują się na samodzielne przygotowywanie posiłków, powinni kupować zdrowe warzywa i owoce, które pochodzą ze sprawdzonych źródeł. Warzywa ekologiczne, kupowane na okolicznym targu czy straganie bezpośrednio od rolnika są bezpieczniejsze dla maluszków, a dodatkowo zawierają więcej wartości odżywczych niż warzywa kupione w markecie. Warto na to zwracać uwagę i wybierać dobrej jakości produkty. Warzywa i owoce ekologiczne mogą również mniej uczulać maluchy niż jarzyny kupowane w marketach. Nie są pryskane tak dużą ilością pestydyców i innych substancji przedłużających ich trwałość, a więc potencjalnie są zdrowsze dla małych dzieci. Mogą zatem stanowić wartościowy element diety niemowlęcia. Warto jednak pamiętać o dokładnym myciu warzyw i owoców niezależnie od tego, gdzie je kupujemy. A co z pokarmami potencjalnie alergizującymi? W czasie rozszerzania diety uważnie obserwuj reakcję dziecka i sprawdzaj, czy po wprowadzeniu nowych produktów nie występują u niego reakcje alergiczne. Jak je rozpoznać? Najlepiej jest wprowadzać nowy pokarm co kilka dni. Na przykład, jeśli maluch dobrze zareagował na marchew, ziemniaka, dynię, decydujemy się podać mu kolejne warzyw0, np. buraka czy pomidora. Jeśli po dodaniu go do menu niemowlaka widzimy, że na jego ciele pojawiła się wysypka albo zmienił się charakter wypróżnień, powinniśmy odstawić ostatni produkt, a za jakiś czas spróbować ponownie go wprowadzić do diety dziecka. Wychwytanie produktów potencjalnie alergizujących nie jest łatwe, ale możliwe, dlatego zaleca się stopniowe rozszerzanie diety. Maluchowi nic się nie stanie, jeśli jednego dnia wprowadzimy mu trzy warzywa, ale wtedy trudniej będzie nam stwierdzić, które z nich go uczuliło. Do potencjalnie alergizujących rzeczy należą głównie mleko krowie (tzw. alergia na białko mleka krowiego), jaja, orzechy, ryby. Jeśli zauważymy, że u malucha pojawiła się reakcja alergiczna na jakiś pokarm, odstawmy go oraz skonsultujmy się z pediatrą. W czasie karmienia piersią warto, by także mama wyeliminowała dany produkt ze swojej diety. Rozszerzanie diety małego alergika Rozszerzanie diety małego alergika nie powinno różnić się od rozszerzania diety dziecka, które nie cierpi na nietolerancje pokarmowe. Pokarmy uzupełniające należy wprowadzać do diety niemowlęcia zgodnie ze schematem żywienia niemowląt, natomiast trzeba wyeliminować z niego produkty, które uczulają lub mogą uczulać dziecko. Białko mleka krowiego można zastąpić jogurtami roślinnymi, np. na bazie kokosów, a placuszki czy naleśniki przygotowywać z mlekiem roślinnym. Nietolerancje pokarmowe nie są wskazaniem do podawania wciąż tych samych posiłków stałych. Warto dowiedzieć się więcej na temat zastępowania różnych pokarmów uczulających innymi. Czytaj też:Dlaczego niemowlę płacze? 7 przyczyn płaczu dziecka
Rozszerzanie diety niemowląt polega na stopniowym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających. Opisujemy, jak rozszerzać dietę niemowlaka krok po kroku zgodnie z zaleceniami ekspertów od żywienia dzieci. Trzymając się tych zasad, wprowadzisz nowe produkty do menu dziecka zgodzie z jego rozwojem, zapewnisz niemowlakowi wszystko, czego
5 - 6 miesięcy Dobrze wiemy, że rozszerzanie diety dziecka bywa niekiedy stresujące dla rodziców. Nie musisz się jednak niczego obawiać. Podpowiemy Ci, jak rozpoznać, że Twój maluszek jest już gotowy na przygodę z nowymi smakami i konsystencjami, a także jakich zasad warto się trzymać podczas wprowadzania stałych posiłków do jadłospisu dziecka. 4min. czytania Czer 4, 2021 Z myślą o Tobie przygotowaliśmy pomocną checklistę. Kiedy i jak można wprowadzać pierwsze posiłki stałe do diety dziecka? Rozszerzanie diety rozpoczynać warto od wprowadzania do menu dziecka propozycji jednoskładnikowych – na dania będzie czas nieco później. Kiedy poznacie już kilka warzyw czy owoców, możecie zacząć łączyć smaki wykorzystując coraz bardziej złożone kompozycje. Rozszerzanie diety możecie rozpocząć, kiedy Twój maluszek ma już wyćwiczoną koordynację oko-ręka-usta, potrafi stabilnie siedzieć i trzymać prosto główkę. Produkty mleczne, warzywa, owoce, zboża, mięso, ryby i zdrowe tłuszcze – tak w skrócie wygląda pełnowartościowa dieta dziecka, która obejmuje wszystkie podstawowe grupy pokarmowe. To właśnie te produkty już wkrótce stopniowo będą pojawiać się na talerzyku Twojego maluszka. Pierwsza próba rozszerzania diety – jak się do niej przygotować? Przed pierwszą próbą warto upewnić się, że dziecko nie jest zmęczone, aby nie marudziło przy jedzeniu. Zanim Twój maluszek przyzwyczai się do jedzenia łyżeczką i nowych smaków, każdy posiłek może potrwać nieco dłużej, dlatego Twoja cierpliwość i wyrozumiałość jest tutaj kluczowa. Gdy brzuszek dziecka nie jest całkiem pełny, maluszek zapewne bardziej ochoczo będzie próbować nowych pokarmów. To dobra wskazówka dla Ciebie, aby właśnie w takich sytuacjach proponować dziecku dania z nowego menu. Na początku pokarmy stałe podawaj tylko raz dziennie, kontynuując karmienie piersią. Jeśli Twoje dziecko jest bardzo głodne, możesz spróbować najpierw podać mu pierś lub niewielką ilość mleka modyfikowanego dopasowanego do wieku maleństwa, a dopiero potem zaproponować stały posiłek. Głodny maluszek zamiast chętnie próbować nowych smaków, może zdenerwować się tym, jak długo trwa proces karmienia łyżeczką. Rozszerzanie diety – pomocne wskazówki dla każdego rodzica Wprowadzanie nowości najlepiej rozpocząć od kilku łyżeczek jedzenia (około 30 g) na jeden posiłek i następnie zwiększać tę ilości tak, by pokarmy uzupełniające stanowiły po pewnym czasie pełny posiłek. Zwiększać będzie się także częstotliwość podawania pokarmów stałych – do dwóch, a potem trzech posiłków dziennie. Na początek przygody ze stałymi posiłkami warto wybrać jednoskładnikowe przeciery warzywne, najlepiej z zielonych warzyw. W przeciwieństwie do przecierów owocowych nie są one słodkie, dzięki czemu maluszkowi łatwiej będzie zaakceptować smak warzyw. Warto spróbować przez każde kolejne 3 dni podawać jedno nowe warzywo – na przykład brokuły, marchewkę i dynię. W tym czasie przyda się też aparat pod ręką – miny, jakie dziecko robi podczas poznawania nowych smaków, są uroczą pamiątką! Podawanie tego samego warzywa warto powtórzyć także w kolejnym tygodniu, aby lepiej przyzwyczaić dziecko do jego smaku. Niektóre owoce (np. winogrona) warto pokroić, aby maluszek się nimi nie zadławił. Zanim dziecko zaakceptuje nowy smak, czasami potrzebuje aż kilkunastu prób, podczas których przyda się Twoja rodzicielska cierpliwość. Podczas wprowadzania stałych pokarmów do diety warto zadbać o to, aby posiłki były możliwie różnorodne. Dzięki temu Twojemu dziecku łatwiej będzie dostarczyć dziecku potrzebne do rozwoju składniki odżywcze. Różnorodność ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia dziecku odpowiednich składników odżywczych. Dla wzrostu i rozwoju ważne są żelazo, wapń, witamina D, witamina C, witamina A, i kwasy tłuszczowe omega-3. Jeśli Twoje dziecko nie spożywa mięsa, warto pamiętać o tym, by w diecie znalazły się różnorodne produkty spożywcze dostarczające cennego białka, takie jak jajka, rośliny strączkowe (fasola, groszek i soczewica), mielone orzechy lub nasiona. Jeśli dziecko jest na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej, może potrzebować dodatkowej suplementacji. Warto w tej kwestii skonsultować się z Waszym pediatrą lub dietetykiem. Niemowlęta mogą jeść orzechy już w drugim półroczu życia, o ile zostały one drobno zmielone. Jeśli Twoje dziecko ma atopowe zapalenie skóry lub w Waszej rodzinie są przypadki alergii pokarmowej, przed wprowadzeniem potencjalnie alergizujących składników do menu warto zasięgnąć porady lekarza w tej sprawie. O czym warto pamiętać, gdy dziecko poznaje nowe smaki i konsystencje? Kiedy dziecko próbuje czegoś nowego, warto pamiętać o tym, aby to docenić. Może to zachęcić szkraba do dalszego odkrywania nowych konsystencji i smaków. Rodzic jest zawsze dla maluszka wzorem do naśladowania, dlatego warto zadbać o własne dobre nawyki żywieniowe, które będzie mógł on później od Ciebie przejąć. Przy wyborze produktów dla najmłodszych liczy się ich jakość. Powinny być to zawsze produkty ze sprawdzonych źródeł, mile widziane są też produkty ekologiczne. Kartkę z zanotowanymi poszczególnymi posiłkami maluszka dobrze jest trzymać na lodówce, aby śledzić, czego i ile razy próbowało już Twoje dziecko. Włączony telewizor, bajka na tablecie czy komórce mogą rozpraszać pociechę podczas jedzenia. Dobrze, jeśli Twój maluszek już od samego początku nauczy się jeść w spokoju, siedząc w krzesełku do karmienia. Jeśli chcesz wiedzieć, jak powinna wygląda dieta dla niemowląt i dzieci, możesz skorzystać z porady naszych ekspertów i zadać im nurtujące Cię pytania. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, w jaki sposób mądrze i zdrowo rozszerzać dietę niemowlaka? Zachęcamy Cię do przeczytania naszego artykułu. Dołącz także do naszego programu Nestlé Baby&me, aby za darmo pobrać gotowe jadłospisy oraz przepisy na pyszne dania dla Twojego maluszka! Dołącz do programu Zyskaj pełen dostęp do wszystkich benefitów! DARMOWE PRÓBKI Odbierz bezpłatne próbki NAN OPTIPRO® Plus 2 HMO. KONKURSY Weź udział w konkursach i wygrywaj nagrody. TESTOWANIA PRODUKTÓW Wypróbuj produkty Nestlé dla niemowląt i małych dzieci. STREFA EKSPERTA Zadaj pytanie naszym ekspertom i uzyskaj darmową poradę.
Po tym czasie należy wpro­wa­dzać do diety pokarmy uzupeł­nia­jące, pamię­ta­jąc o tym, że nadal mleko matki/lub mleko mody­fi­ko­wane jest głównym źródłem poży­wie­nia dziecka. Dopiero w drugim roku życia ta rola się zamie­nia i pokarmy z rodzin­nego stołu są podstawą diety.
Jesteś dla mnie całym światem!Chcę nie przeszkodzić CiChcę pomóc Ci – wykorzystaćWszystko, co otrzymałeś w momencieStworzenia1. CZEGO MOŻESZ SPODZIEWAĆ SIĘ PO TEJ STRONIE?Przede wszystkim chcemy dzielić się z Tobą wiedzą naukową. Chcemy przekazać Ci aktualne zalecenia dotyczące zasad rozszerzania diety zdrowych niemowląt karmionych piersią opracowane na podstawie wiarygodnych wytycznych towarzystw naukowych, zespołów ekspertów oraz organizacji zajmujących się żywieniem. Nasze materiały podzieliliśmy na etapy zgodne z wiekiem niemowlęcia. Tematy i linki do odpowiednich stron zamieściliśmy w dolnej części znajdziesz autorów dokumentów oraz kliniki i placówki naukowe, które stanowią dla nas bazę pozyskiwania i aktualizowania naszej wiedzy:Hanna Szajewska [1]Piotr Socha [2]Andrea Horvath [1]Anna Rybak [3]Bartłomiej M. Zalewski [1]Magdalena Nehring-Gugulska [4]Hanna Mojska [5]Mieczysława Czerwionka-Szaflarska [6]Danuta Gajewska [7]Ewa Helwich [8]Teresa Jackowska [9]Janusz Książyk [10]Ryszard Lauterbach [11]Dorota Olczak-Kowalczyk [12]Halina Weker [13][1] Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego[2] Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie[3] Department of Gastroenterology, The Great Ormond Street Hospital, Londyn, Wielka Brytania[4] Centrum Nauki o Laktacji[5] Zakład Żywienia i Wartości Odżywczej Żywności Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie[6] Katedra i Klinika Pediatrii, Alergologii i Gastroenterologii Collegium Medicum w Bydgoszczy[7] Zakład Dietetyki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie[8] Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie[9] Klinika Pediatrii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie[10] Klinika Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie[11] Klinika Neonatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie[12] Zakład Stomatologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego[13] Zakład Żywienia Instytutu Matki i Dziecka w WarszawieŚwiatowa Organizacja Zdrowia (WHO)Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN)Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻDz) Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr, styczeń 2021, 7-24Halina Weker, Marta Barańska i wsp., 2014, Żywienie niemowląt i małych dzieci, Instytut Matki i Dziecka, WarszawaSzajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr 2014;11:321-33Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Medyc. Pediatr 2016;13:9-14Oblacińska A., Mikiel-Kostyra K., Jodkowska M., 2011, Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi w wieku 0-5 lat. Rola i zadania lekarza oraz pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej, Instytut Matki i NDA Panel (EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies), 2014. Scientific Opinion on the essential composition of infant and follow-on formulae. EFSA J 2014;12:3760Jarosz M., 2019, Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Instytut Żywienia i Żywności, M. [red.] (2011), Zasady prawidłowego żywienia chorych w szpitalach, Instytut Żywności i Żywienia, H, Shamir R, Mearin L i wsp. Gluten Introduction and the Risk of Coeliac Disease: A Position Paper by the European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2016;62: H., Rybak A. [red.] (2013), Żywienie dzieci – wytyczne i stanowiska towarzystw naukowych 2006–2012, Standardy Medyczne, t. 10 – suplement 2, s. 5– H., Barańska M. (2011), Models of safe nutrition of children and adolescents as a basis for prevention of obesity, cz. 1, Medycyna Wieku Rozwojowego, t. 15, nr 3, s. 288– K, Mojska H, Jarosz A i wsp. Skład kwasów tłuszczowych, w tym izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych w wybranych tłuszczach spożywczych dostępnych w Polsce. Żywienie Człowieka i Metabolizm 2017;44: H., Barańska M., Riahi A. i inni (2014), Wzory żywienia niemowląt i małych dzieci – badanie ogólnopolskie, Standardy Medyczne. Pediatria, t. 11, s. 225– NDA Panel (EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies), 2014. Scientific Opinion on the essential composition of infant and follow-on formulae. EFSA J 2014;12:3760Stolarczyk A, Szott K, Socha P. Ocena sposobu żywienia niemowląt w wieku 6 i 12 w populacji polskiej w odniesieniu do zaleceń Schematu Żywienia Niemowląt z 2007 roku. Stand Med Pediatr 2012;9: (European food Safety Authority), 2017. Dietary Reference Values fornutrients. Summary Report. EFSA supporting publication 2017: Kunachowicz, Beata Przygoda, Irena Nadolna, Krystyna Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2019Jarosz M. i wsp. 2020, Normy żywienia dla populacji polskiej i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego- Państwowego zakładu Higieny, Warszawa2. KIM JESTEŚMY?Trzydzieści lat temu, dzisiejszy Wrocławski Uniwersytet Przyrodniczy wspólnie z Wrocławską Politechniką oraz naukowcami z Warszawskiego Instytutu Żywienia i Żywności wręczył mi dyplom i nadał tytuł: Dietetyk – Specjalista ds. Żywienia i Żywności. Studia skończone z wyróżnieniem były i są dowodem na to, że temat żywienia człowieka jest dla nas niezwykle też praktykę : ) Niemal 30 lat temu urodziliśmy z mężem dwóch synów. Jestem przekonana, że dbałość o zgodne z nauką, żywienie naszych dzieci miało ogromny wpływ na ich świetną pamięć, umiejętność logicznego myślenia, wybitne zdolności w nauce, a także wyniki osiągane w sporcie. Nie bez znaczenia jest też ich zdrowie, które trwa do dzisiejszego pewna, że my, rodzice niczego dzieciom nie możemy dać, ale na pewno możemy zrobić wszystko, żeby nie zepsuć tego, co podarował im Bóg w momencie, kiedy je lepił z Jego własnych SKĄD POMYSŁ NA TĘ STRONĘ?Pomysł na podjęcie tematu dotyczącego rozszerzania diety niemowlęcia powstał jako odpowiedź na ogromną ilość próśb o pomoc, kierowanych do nas poprzez media społecznościowe oraz kontakt mailowy. Swoją drogą, jeśli coś Państwa interesuje, zawsze możecie do nas napisać, lub zadzwonić. Zapewniamy, że rozmowa nic nie Rozszerzanie diety niemowląt karmionych piersią - NA SKRÓTY:Czego możesz spodziewać się po naszej stronie?Kim jesteśmy?Czy to już nadszedł ten czas?Czy warto spieszyć się z rozszerzaniem diety?Sprawdź, ile tygodni ma Twoje niemowlę (kalkulator)Jak mogę przygotować się do rozszerzania diety?plan działania na pierwszy tydzień (do pobrania)przygotuj tabelę spożywanych nowych pokarmów (do pobrania)przygotuj się do zakupówJakie warzywa i owoce?Produkty zbożowe, kaszki, ryby, jajaWoda, jakiej szukać?Dlaczego mięso od samego początku?Warzywa – jednak one pierwszeTłusta ryba szybko potrzebnaPyszne owoce, zawsze po warzywach, ale w ich bliskim towarzystwieZboża glutenowe, czy bezglutenoweCałe jajko, czy na początku żółtko?Sprawa najważniejszaProponowany schemat żywienia w pierwszym tygodniuOd jakiego produktu zacząć rozszerzanie diety?Wielkość posiłku – złota zasadaAkcesoria do karmienia niemowlęciaKonsystencja pierwszych pokarmówJak przyrządzić pierwszy posiłek?O jakiej porze podać pierwszy posiłek?Proponowany schemat żywienia w drugim tygodniuJak przyrządzić danie z mięsem? – filmikKonsystencja daniaIle dziecko powinno zjeść. Co, jeśli niemowlę naprawdę je bardzo mało?Woda, ile i kiedy?Proponowany schemat żywienia w trzecim tygodniuRyba dla niemowlęcia koniecznie potrzebnaDlaczego łosoś?Mięso, które najlepsze?Ile mięsa i w jakiej formie?Wątróbka, żołądki, serduszkaSchemat żywieniaOwoce, dlaczego dopiero teraz? Od których zacząć?Amarantus, gryka…, które zboża najwartościowsze, a które niewskazane?Ugotujmy to razem – filmikIndyk, czy warto?Schemat żywienia w 5. tyg. rozszerzania diety / II połowa 7. żywienia w 6. tyg. rozszerzania diety / koniec 7. polędwica wołowaJajko. Ważne kiedy i do jakich posiłków?Urozmaicenie mięs w praktyce – filmCo nowego w diecie niemowlęcia?Krótko o sprawach ważnychrodzaj produktów uzupełniających,sposób przyrządzania dańilość i wielkość posiłkówpropozycje dańkonsystencja, czy coś się zmienia?Proponowany schemat żywienia w przedziale wiekowym: 9-12 m-cy życiaMleko krowie, kozie, napoje roślinne? Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr, styczeń 2021, 7-24Halina Weker, Marta Barańska i wsp., 2014, Żywienie niemowląt i małych dzieci, Instytut Matki i Dziecka, WarszawaSzajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr 2014;11:321-33Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Medyc. Pediatr 2016;13:9-14Oblacińska A., Mikiel-Kostyra K., Jodkowska M., 2011, Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi w wieku 0-5 lat. Rola i zadania lekarza oraz pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej, Instytut Matki i NDA Panel (EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies), 2014. Scientific Opinion on the essential composition of infant and follow-on formulae. EFSA J 2014;12:3760Jarosz M., 2019, Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Instytut Żywienia i Żywności, M. [red.] (2011), Zasady prawidłowego żywienia chorych w szpitalach, Instytut Żywności i Żywienia, H, Shamir R, Mearin L i wsp. Gluten Introduction and the Risk of Coeliac Disease: A Position Paper by the European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2016;62: H., Rybak A. [red.] (2013), Żywienie dzieci – wytyczne i stanowiska towarzystw naukowych 2006–2012, Standardy Medyczne, t. 10 – suplement 2, s. 5– H., Barańska M. (2011), Models of safe nutrition of children and adolescents as a basis for prevention of obesity, cz. 1, Medycyna Wieku Rozwojowego, t. 15, nr 3, s. 288– K, Mojska H, Jarosz A i wsp. Skład kwasów tłuszczowych, w tym izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych w wybranych tłuszczach spożywczych dostępnych w Polsce. Żywienie Człowieka i Metabolizm 2017;44: H., Barańska M., Riahi A. i inni (2014), Wzory żywienia niemowląt i małych dzieci – badanie ogólnopolskie, Standardy Medyczne. Pediatria, t. 11, s. 225– NDA Panel (EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies), 2014. Scientific Opinion on the essential composition of infant and follow-on formulae. EFSA J 2014;12:3760Stolarczyk A, Szott K, Socha P. Ocena sposobu żywienia niemowląt w wieku 6 i 12 w populacji polskiej w odniesieniu do zaleceń Schematu Żywienia Niemowląt z 2007 roku. Stand Med Pediatr 2012;9: (European food Safety Authority), 2017. Dietary Reference Values fornutrients. Summary Report. EFSA supporting publication 2017: Kunachowicz, Beata Przygoda, Irena Nadolna, Krystyna Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2019Jarosz M. i wsp. 2020, Normy żywienia dla populacji polskiej i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowego zakładu Higieny, WarszawaMasz pytania dotyczące żywienia Twojego dziecka? Porozmawiaj bezpłatnie ze specjalistą ds. żywienia i żywności. Telefon: jest platformą internetową, która umożliwia Użytkownikom skorzystanie z usług o charakterze medycznym świadczonych przez Profesjonalistów. Dzięki korzystaniu z Użytkownicy mogą uzyskać od Specjalistów porady pozwalające na wprowadzenie i przestrzeganie zasad zbilansowanego i zdrowego odżywiania. Usługi świadczone przez nas nie zastępują konsultacji z lekarzem i właściwych badań diagnostycznych oraz nie mogą być traktowane jako podstawa do stosowania jakichkolwiek produktów leczniczych czy metod terapii i się Marżolena i Piotr ponad 30 lat jesteśmy dietetykami i chętnie podzielimy się z Tobą naszą moglibyśmy w jakikolwiek sposób służyć Ci naszą pomocą, zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z nami: kontaktWięcej o nas znajdziesz tutajJeśli trafiłeś tutaj, to może to oznaczać, że...… mogą zainteresować Cię inne artykuły dotyczące żywienia dzieci. Zapraszamy Cię na nasze Fb-owe grupy:DLA KARMIĄCYCH MAM (fb)-> wejdźROZSZERZANIE DIETY NIEMOWLĄT KARMIONYCH PIERSIĄ (fb)-> wejdźŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3 LAT (fb)-> wejdźNa stronie używamy plików cookies i podobnych technologii tj. cookies funkcjonalne umożliwiające działanie strony oraz społecznościowe (Facebook, Youtube). Możesz określić w przeglądarce warunki przechowywania cookies i dostępu do nich. Więcej informacji znajdziesz w Polityce cookies. Jeżeli wyrażasz zgodę na wykorzystanie plików cookies naciśnij Akceptuj lub przejdź do ustawień swojej przeglądarki. Akceptuj Polityka Cookies Niemowlę może jeść jogurt już na pierwszym etapie rozszerzania diety – o ile nie jest uczulone na białka mleka krowiego. Podpowiadamy, ile jogurtu dawać niemowlakowi, a także po które sklepowe marki warto sięgać. Jogurt dla niemowlaka możesz zrobić w kilku wersjach: naturalny, owocowy, jako koktajl albo w ryżowym deserze Rozszerzenie diety jest ważnym etapem w życiu każdego malucha, ponieważ dziecko odkrywa bogactwo smaków. Dowiedz się więcej o rozszerzaniu diety!Żywienie niemowląt ma niebagatelny wpływ na ich rozwój. Dlatego wprowadzanie nowych pokarmów powinno odbywać się według aktualnego schematu żywienia ustalonego przez ekspertów. Dzięki temu rodzice, żywiąc maluszka, mają szansę wpływać na jego zdrowie teraz i w można podawać dziecku po 4 miesiącu życiaRozszerzanie diety powinno nastąpić nie wcześniej niż po ukończeniu 17. tygodnia i nie później niż w 26. tygodniu życia niemowlęcia. W tym okresie większość niemowląt jest już gotowa na przyjmowanie pokarmów innych niż wczesne wprowadzenie nowych produktów może zniechęcić niemowlę do wypijania mleka mamy, które powinno być wyłącznym pokarmem przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka. Mleko kobiece zawiera przeciwciała niezbędne do stymulowania układu odpornościowego wczesne wprowadzenie posiłków uzupełniających do diety dziecka może zwiększyć ryzyko alergii. Natomiast opóźnianie wprowadzania nowych produktów do menu maluszka może spowodować niedobory w diecie, co w konsekwencji zaburzy prawidłowy rozwój. Mimo iż mleko mamy wciąż stanowi podstawę diety, po 6. miesiącu życia niemowlęcia nie jest ono w stanie dostarczyć niektórych niezbędnych składników i staje się niewystarczającym pokarmem. Ponadto rośnie zapotrzebowanie niemowlaka na energię i inne składniki odżywcze, które należy zaspokoić, wprowadzając posiłki zapotrzebowanie na energięCo może jeść 6-miesięczne dziecko? Pierwsze kroki w rozszerzaniu dietyKażde dziecko jest inne i w odmienny sposób będzie sygnalizowało gotowość na nowe smakowe wyzwania. Obserwuj czy Twój maluszek sięga po jedzenie, wkłada do buzi różne przedmioty lub ssie paluszki – to mogą być sygnały świadczące o gotowości dziecka na rozszerzanie diety. Najlepiej jednak, żebyś o wprowadzaniu nowych pokarmów do diety dziecka skonsultowała się z rozszerzania diety warto podejść ze spokojem i dużą dozą cierpliwości. Nauka pierwszych smaków może zająć dziecku trochę czasu. Nie wszystkie pociechy od razu akceptują produkty wprowadzane do ich codziennego jadłospisu. Niekiedy potrzeba kilku prób podania nowego produkt, zanim dziecko przyzwyczai się do nowego smakuABC rozszerzania diety niemowlęciaW oparciu o najważniejsze zasady rozszerzania diety możesz wypracować wspólną dla Ciebie i maluszka metodę, która pozwoli czerpać korzyści z wprowadzanych posiłków i jednocześnie będzie akceptowalna przez dziecko. Wzbogacanie diety w nowe produkty uczy maluszka jedzenia łyżeczką, akceptacji pierwszych smaków i konsystencji oraz regularności jedzenia. To inwestycja w kształtowanie właściwych nawyków żywieniowych Twojego rodzic decyduje co i kiedy zje dziecko, ale to maluszek decyduje czy posiłek zje i rozszerzać dietę niemowlęcia – krok po krokuZacznij od warzywSmak warzyw jest mniej akceptowany przez dziecko niż słodki smak owoców. Owoce warto wprowadzić dopiero po 2 tygodniach od podania maluszkowi pierwszego warzywa. Wprowadzanie nowości rozpocznij od kilku łyżeczek, tyle wystarczy, aby zapoznać niemowlę z nowym smakiem. Nowe smaki wprowadzaj pojedynczo i obserwuj reakcję dziecka. To mleko nadal jest podstawą początku możesz wybrać puree z marchewki, brokuła, kalafiora, czy zielonego groszku. Posiłki możesz podawać łyżeczką między karmieniami. Nie martw się, gdy maluszek zjada niewielkie ilości produktu. Dopiero przyzwyczaja się do nowego smaku i na owoceNiemowlę, które poznało i zaakceptowało już smak warzyw, jest gotowe na rozpoczęcie przygody z pysznymi owocami. Na pewno z radością będzie chciało spróbować jabłko, gruszkę czy banana – to za sprawą wrodzonej preferencji do smaku zboża na pierwsze śniadaniaPo wprowadzeniu pierwszych warzyw i owoców zacznij zapoznawać dziecko ze zbożami. To pozwoli mu uczyć się nowych konsystencji. Kaszki BoboVita możesz podawać np. jako zbilansowane śniadanie. Równocześnie poszerzaj asortyment warzyw i owoców o kolejne w diecie niemowlęciaProste smaki są najlepsze. Nie dosalaj i nie dosładzaj posiłków dla maluszka. Te ze słoiczków nie zawierają żadnych dodatków smakowych i również dzięki temu są odpowiednie dla dziecka. Od początku staraj się kształtować u dziecka odpowiednie nawyki powinno pić niemowlę?W czasie rozszerzania diety pamiętaj o dopajaniu maluszka. Najlepsza dla niemowląt jest woda źródlana lub menu dla niemowlęciaSprawdź porady żywieniowe i przykładowe jadłospisy dostosowane do wieku Kiedy? Jak? Sprawdź!Oceń ten artykuł: . 566 152 395 729 532 287 287 718

rozszerzanie diety niemowlaka jadłospis